Risicovolle belegging
Het schrijven van een optie betekent dat je een optie verkoopt, in vakjargon het schrijven van een optie genoemd. Waar je als koper van een optie een recht krijgt op koop (bij een call optie) of verkoop (bij een put optie) van de onderliggende waarde, is het bij het schrijven van een optie een plicht om de onderliggende waarde te moeten kopen of verkopen. Aan die plicht moet worden voldaan als de koers van de onderliggende waarde bij expiratie ten voordele van de koper van de uitpakt. Die plicht kan met zich mee brengen dat de verliezen vele malen hoger kunnen oplopen dan de optiepremie die de schrijver ontvangt. Bij een call optie kan in theorie het verlies zelfs onbeperkt oplopen (zoals een onderliggende waarde als een aandeel in theorie ook onbeperkt kan oplopen).
Ter illustratie:
Afbeeldingen: de horizontale geeft prijs onderliggende waarde op expiratie weer, de verticale as winst/verlies
Schrijven van een call optie
Wanneer je verwacht dat de koers van de onderliggende waarde van de optie zo’n beetje op gelijk niveau blijft de komende tijd of wellicht iets gaat dalen, dan is het schrijven van een call optie een mogelijkheid. Je ontvangt een premie voor de geschreven optie. Wanneer op expiratie de koers van de onderliggende waarde inderdaad gelijk is gebleven of gedaald, dan is de optiepremie je winst met deze strategie. Maar als de onderliggende waarde in de tussentijd is gestegen dan zal de koper van de optie zich beroepen op zijn recht om het onderliggende product van je te kopen op de eerder vastgestelde prijs (lager dan de huidige koers).
Al naar gelang de hoogte van de geldende koers is je verlies dus gelijk aan: uitoefenprijs – huidige koers + optiepremie. Het verlies kan oneindig hoog oplopen omdat niemand kan voorspellen hoe hoog een onderliggende koers zal oplopen.
Schrijven van een put optie
Wanneer je verwacht dat de koers van de onderliggende waarde van de optie zo’n beetje op gelijk niveau blijft de komende tijd of wellicht iets gaat stijgen, dan is het schrijven van een put optie een mogelijkheid. Je ontvangt een premie voor de geschreven optie. Wanneer bij expiratie de koers van de onderliggende waarde inderdaad gelijk is gebleven of gestegen, dan is de optiepremie je winst met deze strategie. Maar als de onderliggende waarde in de tussentijd is gedaald, dan zal de koper van de optie zich beroepen op zijn recht om het onderliggende product aan je te verkopen op de eerder vastgestelde prijs (hoger dan de huidige koers).
Al naar gelang de hoogte van de geldende koers is je verlies dus gelijk aan: koers – uitoefenprijs + optiepremie. Het verlies kan een veelvoud zijn van de ontvangen premie, maar is, anders dan bij het schrijven van een call optie, wel gelimiteerd: een onderliggende waarde kan nooit lager zijn dan nul.
Margin call
Omdat verliezen, zoals hierboven beschreven, zeer hoog kunnen oplopen, vooral in vergelijking met de ontvangen premie van de geschreven optie, werken beurzen en financiële instellingen met margeverplichtingen voor het schrijven van opties. Dit betekent dat je garant moet staan met onderpand om aan je financiële verplichtingen te kunnen voldoen. Het wordt ook wel een dekkingsverplichting genoemd. Wanneer de schrijver van de optie onvoldoende middelen heeft ter dekking van de verliezen, wordt een margin call gedaan. Hierbij heb je een bepaalde periode de tijd om tekorten aan te vullen.
Voldoe je hier niet aan dan wordt de positie die je bent aangegaan (door het schrijven van de optie) geliquideerd, waarbij het op dat moment geldende verlies op de positie, voor rekening van de schrijver van de optie komt. Als de koers van de onderliggende waarde dan later toch in de, voor de schrijver van de optie, juiste richting beweegt en eindigt op expiratie, dan is het eerder genoemde verlies door liquidatie uiteraard nog steeds een feit.
